හිත රැවටීම

බොලා ලා බලලා ඇතිනෙව ගුසාරිස් ද මොකක්ද කියන චිත්තරපටිය. ඒකේ තිවුනා ආස්චරියා රායි අතගානකොට රිතික් ආතොල් එකට කෙදිරිගාන කැල්ලක්. ඉතින්  ඔය කෑල්ල යද්දි මට මතක් උනා නෙව මට වෙච්චි හදියක්.
ඕං මං ඉස්කොලේ යන කාලේ දවහක් බස් එකේ ඉදගෙන ඉදපිනා. මේං එක පාරොටම ඩෙනින් කලිහමක් ඇද ගත්තු කෙල්ලෙක් මා ගාවින් හිට ගතපිනා. බස් එක ගැස්සෙන පාරට ඕං ඒකිගේ කකුල වැදෙනවා මගේ කරේ. මොක වුනත් අංගපුලාව ඇති සුකුමාල කෙල්ලනෙව මටත් මාර ආතොල් එක. මාත් ඉතින් ඉබ්බා දියට දැම්මහම ඇන්නෑවේ කියන්නැහේ ඈ ගේ උකුලට හේත්තුව දමාපිනාලාගෙන මාත් නොදන්නවා වාගේ අහක්ක බලං උන්නා. ඈගේ මූණ බැලුවොත් ඒකි මං හිතාමතාම හේත්තුව දාන බව දැන ගනීවීයැයි කියාලා මාත් දිගටම ඕං ජනේලෙන් එලිය බලාගනමයි උන්නේ.

කොහොමින් කොහොම හරි මාත් ආතොල් එකේ බහින තැනට කිට්ටුවෙනකම්ම හේත්තූව දාං ඇවිල්ලා බහින්න කලින් සුකුමාල මූණ බලන්න ඕනෑය කියාලා හොරෙන් බලාපිනා. හුටා පටස් ඇයි යකඩෝ මං ආතොල් එකේ හේත්තුව දාං ආපු කෙල්ල මේං අංකොල් කෙනෙක් වෙලා. මහ හම්පඩ මූණක් නෙව ඒකාට තියෙන්නේ. මගේ ආතොල් එක අහවරයි. මං ටිකක් එහාට වෙලා ඉදගතිපිනා ඒ පාර. මේකා බස්එක ගැස්සෙනකොට මගේ කරේ. අම්මපා ඉතින් මට කුණුහබ්බ තමා මතක් වෙන්නේ. හොද වෙලාවට බහින්න කිට්ටු හින්දා ඉවසා දරාගෙන උන්නා.

හැබැයි ඕං මං දැන් කල්පනා කොරන්නේ එකම ඩෙනිං රෙද්ද අස්සට ගෑණීයෙකුයි පිරිමියෙකුයි බැස්සාම තියෙන වෙනස. අපි ඉතින් මොකාක් හරි සැපයි කියාලා හිතාගෙන ඉන්නකං සැපයි නැත්නං ඉතිං ඇති බක්කක් නෑ. දෙතිස් කුණුප දාතුව දෙතිස් කුණුප දාතුවම තමයි බාං.

ප.ලි. මීට ඉහත පන්චේන්ද්‍රිය 2 දී කියනවයි කියෙව්වේ මේක තමා ඕං
 

පළමු මෙහෙයුම (Operation I)

යම් කිසි කසුකුසුවකින් මා නැවත ඇස් අරින විට පළමුව නෙත ගැටුනේ විදුලි පහන් රැසකින් සමන්විත රවුම් විශාල විදුලි පහනකි. මා සැප පහසු ඇදක් මත හොවා බෙල්ලට කොට්ටයක් තබා තිබිණ. එහෙයින් මට පහල බැලීමට අපහසු වූ අතර ඇස් කරකවා බැලූ විට මා වටා මා ඇද සිටිනා වූ ආකාරයේ කොල පැහැති කබා ඇදගත් වෛද්‍යවරු පිරිසක් ඇද වටා ඔවුනොවුන් හා කතා කරමින් සිටිනු පෙනිණ.
ඉන් එක් වෛද්‍යවරයෙක් මා ඇස් කරකවකවා බලනු දැක "ආ බබා බයවෙන්න එපා අපි ඔයාට ඉන්ජෙක්ෂන් එකක් විදිනවා රිදෙන්නේ නෑ" කියා දකුණු අත ගෙන මැණික්කටුව ලගින් බෙහෙතක් එන්නත් කලේය. එය සියුම් වේදනාවක් දුන්නද මා විදිනු ලැබූ වේදනාවන් වල හැටියට එය තරම් නොවීය. නැවතත් වෛද්‍යවරු අර විශාල විදුලි පහන් එළිය මගේ ඉනේන් ඉහල කොටසට වදින සේ පහත් කලේය. නැවතත් මට නින්ද ගියේය.
එක් වරම මට ඇහැරිණ. පෙර පරිදිම වෛද්‍යවරු මා වටා හිදිමින් යුහුසුළුව යමක් කරමින් සිටියෝය. මට කිසිදු වේදනාවක් නොවූ අතර සැහැල්ලු බවක් ද දැනිණ. නැවත් මගේ නෙත ගැටුනේ අර විදුලි පහනයි. මා එයට වශි වී සිටියේය. ටිකෙන් ටික මා ඒ දෙසට ඇදී ගියේය .ස්වල්ප වේලාවකින් මා උන්නේ ඒ පහන මතයි. පහල බැලූ විට මා ඇදක් මත හොවා වෛද්‍යවරු මොනවාදෝ කරනු පෙනිණ. නමුත් ඔවුහු මා වෙත නැඹුරු වී සිටි බැවින් ඔවුන් කුමක් කලේදැයි පැහැදිලි නැත. එතැන සිටීමෙන් පලක් නැතැයි මට සිතිණි. එකෙනෙහිම මා සිටියේ ඉතා උස තාප්පයක් මතය. හාත්පස අන්ධකාරයෙන් පිරී ඇත. ඒ අසල මහා දා ගැබක ඡායාවකි. එය සමහර විට කළුතර වෛත්‍ය වියහැකියයි මට සිතිණ. ඒ එතෙක් කල් ඒ සා විශාල චෛත්‍යකට මා දැක තිබුනේ එය පමණක් නිසා විය හැක. ඒ අදුරු සැන්දෑවකි. එන්න එන්නම අදුර වැඩි වූ නිසා මට කිසිවක් නොපෙණි ගියේය.

හිත් හෙර

පවන කැවුන නුඹෙ සවන පිනන හඩ
නොඑන ලෙසින මම සවන අතින තද කෙරුවා

වුවන රැදුන නුඹෙ දකින සිහින හද
තලන පෙලන විට නිදන යහන නිදි වැරුවා
ගුවන සිඹින මහ සිහින රැගෙන නුඹ
පැමින බිදුන විට නොයන ලෙසින මට කීවා
ගුවන සරන බිගු ලෙසින පැමින නුඹ
රැගෙන ගොසින හද නොඑන ලෙසින මා ගාවා


සුපිපි පුෂ්ප මකරන්ද උරා බොන
සරන බඹර විස තුඩින මිලින වන
කුසුම සේම හද මඩල මිලින කල
රතී සුරග සුර ලියද කියනු නුඹ

පැමීණ පතුල සිඹ කනට කොදුරමින
මියුරු ගීත මුමුණමින් මදුරු ගණ
විදින සේම හද මඩල විසුල කල
කොහිද කොහිද  හද රැගෙන ගියපු නුඹ

30 සතිය

දුක දැනීමට හේතුව ඇත්ත ඇති සැටියෙන් නොදැනීමයි.

8 ලිපිය - පන්චේන්ද්‍රිය 2

අප ගියවර සොයාබැලුවේ ඇස ගැනයි. ඒ ආකාරයෙන්ම වාගේ ක්‍රියා කරන තවත් ඉන්ද්‍රියක් ඇත. එනම් කනයි. කන මගින් ද කරනු ලබන්නේ ශබ්දයේ ජායාව මගින් ශබ්දය හදුනා ගැනීමයි. මෙහිදීද ඇතිවන ශබ්දය කනේ ගැටීමක් සිදුනොවේ. එසේ වූවානම් අනිවාර්යයෙන්ම අපට ඇහෙන ශබ්දවලට කන් බෙරය පැලීයනු නිසැකය. ඇසට ආලෝක තරංග මගින් ජායාව රැගෙන එන ආකාරයෙන් ශබ්ද තරංග මගින් ශබ්දයේ ජායාව කනට ලැබෙනු ඇත. එවිට ඵස්සය ඇතිවනවා මිස ශබ්දය කනේ ස්පර්ශ වීමක් සිදු නොවේ. මෙහිදී ද පැහැදිලි වන්නේ අපට ඇසෙන ශබ්ද ඇත්තටම පවතින ශබ්දය නොවන බවයි. එකම ශබ්දය වුවද සියදෙනෙකුට ඇසෙනුයේ සිය ආකාරයකටයි.
ඇත්තටම යම් ශබ්දයක් ඇතිවු දිශාව ද දුර ද අපට නිර්ණය කලහැකි වන්නේ මෙම ඡායාව මගින් ශබ්ද හදුනාගැනීම නිසයි.
අනෙක් ඉන්ද්‍රියන් 3 ක්‍රියාත්මක වන්නේ වෙනස් ආකාරයකටය. නාසයත් දිවත් ක්‍රියාකරන්නේ එකම ආකාරයකටයි. එහිදි ඡායාව හදුනාගැනීමක් සිදු නොවේ. අරමුණ ඉන්ද්‍රියේ ගැටීමෙන්ම හදුනාගැනීම සිදු වේ. එම නිසා දුර ඇති දෙයක ගන්ධය හෝ රසය හෝ පහස හෝ අපට හදුනාගත නොහැක. නමුත් මෙහිදී ද අපට අරමුණුවල සැබෑ ස්වරූපය දැනගත නොහැක. මන්ද යත් ඉන්ද්‍රියේ ස්භාවය අනුව දැනීම් වෙනස් වීමයි. විශේෂයෙන්ම මේ සෑම ඉන්ද්‍රියකටම ප්‍රසාදයක්(ඔපයක්)  ඇත. එහි ඔපය මත දැනීමේ තීව්‍රතාව වෙනස්වේ. උදාහරණයකින් දක්වන්නේනම් බුලත් කන අයගේ ජිව්හා( දිවේ) ප්‍රසාදයේ ද, කසල ශෝධකයන්ගේ ඝාන (නාසයේ) ප්‍රසාදයේ ද තීව්‍රතාව අඩුවේ.
සම ක්‍රියා කරන්නේද අරමුණ ගැටීමෙන්මය. නමුත් එයට තුන් ආකාරයක රූප අරමුණු වේ. එනම් පඨවි තේජෝ හා වායෝය. යම් වස්තුවක් ගැටුන කල්හි මේ තුනම ගැටෙන නමුත් අරමුණු වන්නේ වැඩිපුර ඇති දෙයයි. උදාහරණයක් ලෙස ගිනිපුපුරක පඨවි තේජෝ වායෝ තුනම ඇතත් අරමුණු වන්නේ තේජෝ ධාතුවයි. මෙහි වෙනස් අරමුණු හදුනාගැනීමක් ද වේ. එනම් අප බලාපොරොත්තු වන අරමුණ හදුනා ගැනීමයි. උදාහරණයකින් දක්වතොත් අප උණ බැලීමට සමට අත තැබුවොත් අපට තේජෝ ධාතුවට අදාලව විඥාණය පහලවේ. නමුත් පහස බලාපොරොත්තුවෙන් අත තැබූ කල්හි පඨවි ධාතුව අරමුණු වේ.
 දැන් අපට පන්චේන්ද්‍රියන් ක්‍රියා කරන ආකාරය පිලිබද යම් වැටහීමක් ඇත. මේ අනුව පැහැදිලි වන වැදගත් කාරණයක් ඇත. එනම් පන්චේන්ද්‍රිය මගින් කරනු ලබන නිරීක්ෂණයන් නිවැරදි නොවන බවයි. එමගින් ගනු ලබන නිගමනයන් ද නිවැරදි නොවේ. අපට ලෝකය පෙනෙන දැනෙන ආකාරයට වඩා තවකෙකුට පෙනෙන ආකාරය වෙනස් ය. වෙනත් සතෙකුට පෙනෙන ලෝකය ඊට වඩා වෙනස්ය. එබැවින් යමක් දුටු පමණින් ද, ඇසූ පමණින් ද, දැනුනු පමණින් ද විශ්වාස නොකල යුතුය. (මීට කදිම නිදසුනක් පසුව දක්වමි)  මන්ද අපට පෙනෙන ඇසෙන දැනෙන දේට වඩා ඇත්ත තත්වය බොහෝ සෙයින් වෙනස් විය හැක.

සීතාම්බර සළුව ඇන්දවීම

බොලාලා දන්නවනෙව සීතාම්බර සළුව කියන්නේ හරි ලස්සන සළුවක් නෙව. ඕක ඉතින් අන්දවලා රජතුමාව සතුටු කොලාත් මතක ඇතිනෙව. හැබැයි ඕං අන්තිමට උනේ මක්කෙයි? රජතුමා අමාරුවෙ වැටිච්ච එක නොවෑ. ඉතින් මේ අපේ ඇයොත් ඔයි වාගේ වැඩ කරන්නැතුවයෑ. මහ ඉහලින් උත්සව එහෙම තියාලා තමන්ගේ ඇයින්ම අමාරුවේ දානවා. අනේ ඒකත් මොඩයා වාගේ අනේ යසයි කියාලා සළුව ඇදගන්නවා. ටික දොහක් ගියායින් පස්සෙන් පහු තමාඕං වැඩේ වැරදුනා කියාපිනාලා වැටහෙන්නේ. එතකොටනං පුතෝ පෙරහරේ ගෙහුං ඉවරයිනෙව. මක්ක කොරන්න ද කරත්තේ දක්කාගෙන යනවා මිසක්කා.

වහෙන් ඔරෝ නැතිව මයෙ කටකහන කාරනාව කියාපිලන්නම්කෝ. ආයේ මොකෝ මං මුසා ඇදබානවා නොවෙයිනෙව. දැන් මේක නෙව කාරණාව. ඔය අපේඋන් ඉහලින් සමරන උත්සව දෙකක් නෙව ඉපැදීමයි, හිර ගැනීමයි. දැන් ඔය කාරණා දෙකෙන්ම වෙන්නේ ඒ මනුස්සයා දුකට වැටීම නෙවෙද්ද? ඉපැදුන නිසා නෙවෙද්ද මේ හැම නස්පැත්තියක්ම මං අහන්නේ.මොකෝ අපි බොලාලා හිනා වෙවී ආතල් එකේ ඉපදුනායෑ. ඉපැදීම දුකක්ය ආයේ නූපදිනට වැඩ කොරන්නෙයි කියලා බුදු හාන්දුරු වහන්සේ දේසොනා කොලේ අහවල් එහෙකටයෑ එහෙනං. අනෙක් කාරනාව තමා විවාහය. ඕකෙනුත් වෙන්නේ ඒ මනුස්සයෝ අමාරුවේ වැටෙන එක නෙව. වගකීම් වැඩිවෙනවා, නිදහස නැතිවෙනවා, වියදං වැඩිවෙනවා තව කොයිතරං දේවල්ද. ඉතින් ඒක නෙව මං කියැව්වේ අපි අමාරුවේ වැටෙන වෙලාවට අනෙක් උන් උත්සව තියනවා. හැබැයි ඕං අපි කුසල් දහම් කොරලා හොද මිනිහෙක් විදියට මලොත් බිම හැපි හැපි අඩනවා මොකෝ අපිට ආදරේටද මං අහන්නේ. උන්ට ආයේ උපකාර ගන්න බැරි වෙනවට. නැත්නං ඉතින් සතුටු වෙනට එපායැ හොදින් ඉදලා මැරිලා හොද තැනකට යන එකට.